Efe
New member
Bkz Nasıl Kullanılır? TDK Açıklaması ve İpuçları
Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından resmi olarak kabul edilen yazım kurallarına göre, dilimizdeki bazı kısaltmalar ve ifadeler, doğru kullanımlarıyla anlam kazanır. Bunlardan biri de "bkz." kısaltmasıdır. "Bkz.", kelime ya da kavram açıklamaları, referanslar ve daha fazlası için sıkça kullanılan bir işarettir. Bu yazıda, "Bkz." kısaltmasının nasıl kullanılacağı hakkında detaylı bilgi ve pratik ipuçları sunulacaktır.
“Bkz.” Ne Anlama Gelir?
“Bkz.” kısaltması, "bakınız" kelimesinin kısaltmasıdır. Genellikle bir yazı ya da metin içinde, okuyucunun başka bir kaynağa veya daha önceki bir bölüme yönlendirilmesi amacıyla kullanılır. Bkz., çoğunlukla ansiklopedik bilgilerde, bilimsel metinlerde, rehberlerde veya akademik yazılarda sıkça karşımıza çıkar. Bu işaret, özellikle detaylı açıklamaların bulunduğu bir yazının içinde yer alır ve okura başka bir yerden daha fazla bilgi edinme önerisi sunar.
“Bkz.” Kısaltması Nerelerde Kullanılır?
“Bkz.” kısaltması, Türkçe dilinde belirli kurallar çerçevesinde kullanılır. Genellikle aşağıdaki durumlarda karşımıza çıkar:
1. **Kaynak Gösterme:** Bir konuda detaylı bilgi verilmek istendiğinde, okuyucuya başka bir kaynağa yönlendirme yapılır. Örneğin, bir kelimenin anlamı hakkında daha fazla bilgi edinmek için bir ansiklopedinin veya sözlüğün ilgili sayfasına yönlendirilmesi sağlanabilir.
2. **Referans Verme:** Aynı şekilde, bir konuyla ilgili daha önce anlatılan bir kısmı hatırlatmak için “bkz.” kullanılır. Bu, okuyucunun daha önce okuduğu veya daha önce yazılmış bir bölüme tekrar göz atmasını sağlar.
3. **Edebiyat ve Akademik Metinlerde:** Bu kısaltma, genellikle akademik çalışmalarda ve edebiyat eserlerinde kaynağa işaret etmek için kullanılır. Özellikle dipnotlar ve bibliyografyada "bkz." ifadesi yaygındır.
“Bkz.” Nasıl Kullanılır?
“Bkz.” kullanımı, belirli kurallar çerçevesinde gerçekleşir. İşte bu kısaltmayı kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar:
1. **Yazım:** Türk Dil Kurumu’na göre, “bkz.” kısaltması nokta ile sonlandırılmalıdır. Ayrıca kısaltma, metnin ortasında yer aldığı zaman, bir boşluk bırakılmadan doğrudan bağlanacak olan kelimeye ya da sayfaya eklenir. Örneğin, “Bkz. Madde 5” veya “Bkz. Sayfa 17” gibi.
2. **Kaynak Göstermek:** Bir metinde "Bkz." kullanıldığında, kaynağa veya referansa dair doğru ve açık bir şekilde bilgi verilmesi önemlidir. Örneğin, bir ansiklopedinin veya bir kitap bölümünün adı belirtilerek okuyucuya yönlendirme yapılabilir.
3. **Anlamlı Bağlantılar Kurmak:** “Bkz.” kullanırken, metnin anlamını zedelememek adına doğru bağlamda yerleştirilmelidir. Örneğin, “Ekonomi ile ilgili daha fazla bilgi için Bkz. Ekonomi 101” şeklinde net bir yönlendirme yapılabilir.
“Bkz.” Kullanımı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
1. **“Bkz.” Kullanımı Yanlış Mıdır?**
Hayır, "bkz." ifadesi, Türk Dil Kurumu tarafından onaylı ve doğru bir kullanımdır. Ancak doğru yazım ve doğru kullanım açısından kurallara uygun olarak yerleştirilmesi önemlidir. Kısaltma, metin içinde kaynak gösterirken ya da okuyucuya bir yönlendirme yaparken doğru şekilde kullanılmalıdır.
2. **"Bkz." Ne Zaman Kullanılmalıdır?**
"Bkz." kısaltması, yazının içeriğine dair daha fazla bilgiye ulaşmak isteyen bir okura yönlendirme yapmak amacıyla kullanılır. Genellikle daha önce açıklanmış bir kavram ya da konu hakkında okuru bilgilendirmek için kullanılır.
3. **“Bkz.” Kullanırken Cümle Sonunda Nokta Kullanılır Mı?**
Evet, “bkz.” ifadesi cümle içinde kullanıldığında, kısaltmanın hemen ardından nokta koymak gereklidir. Ancak "Bkz." ile devam eden bir cümlede de normal yazım kurallarına uyulmalıdır.
4. **“Bkz.” yerine başka hangi ifadeler kullanılabilir?**
"Bkz." yerine “görünüz” ya da “bakınız” gibi uzun ifadeler de kullanılabilir, ancak bu daha resmi ve uzun bir kullanımdır. Çoğu zaman yazılı metinlerde kısaltmalar tercih edilir.
“Bkz.” Kullanımına Dair İpuçları
1. **Metnin Akışına Uygun Kullanın:** “Bkz.” ifadesini kullanırken, metnin genel akışına zarar vermemeye özen gösterin. Okuyucuya yönlendirme yaparken, kullanılan ifade ve bağlamın anlamlı ve açık olmasına dikkat edin.
2. **Kaynağa Yönlendirin:** Her zaman “Bkz.” ifadesiyle birlikte verilen kaynağın doğru ve anlaşılır bir şekilde ifade edildiğinden emin olun. Yönlendirme yapılacak kaynağın, okuyucunun bulabileceği ve kolayca anlayabileceği bir kaynak olması gerekir.
3. **Kısa ve Öz Olun:** "Bkz." kullanımı genellikle yazıyı uzatmamak adına kısa ve öz bir şekilde yapılmalıdır. Gerekirse, kaynakla ilgili ek açıklama yapabilir, fakat gereksiz detaylardan kaçının.
4. **Dijital Kaynaklar:** Dijital ortamda metin yazarken, “Bkz.” ifadesi ile yapılan yönlendirmelerde, kaynağa ulaşılabilirliğe dikkat edin. Web siteleri ya da dijital kitaplar için, ilgili bağlantı adreslerini eklemek faydalı olacaktır.
Sonuç
“Bkz.” kısaltması, doğru kullanıldığında yazılarınızın anlaşılabilirliğini ve etkililiğini artırabilir. Türk Dil Kurumu’nun önerilerine uygun bir şekilde kullanıldığında, metninizi daha profesyonel hale getirebilir ve okuyuculara faydalı bir yönlendirme sağlamış olursunuz. Yazılarınızda bu kısaltmayı kullanırken, kurallara uygun ve açık bir şekilde yazmaya özen gösterin.
Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından resmi olarak kabul edilen yazım kurallarına göre, dilimizdeki bazı kısaltmalar ve ifadeler, doğru kullanımlarıyla anlam kazanır. Bunlardan biri de "bkz." kısaltmasıdır. "Bkz.", kelime ya da kavram açıklamaları, referanslar ve daha fazlası için sıkça kullanılan bir işarettir. Bu yazıda, "Bkz." kısaltmasının nasıl kullanılacağı hakkında detaylı bilgi ve pratik ipuçları sunulacaktır.
“Bkz.” Ne Anlama Gelir?
“Bkz.” kısaltması, "bakınız" kelimesinin kısaltmasıdır. Genellikle bir yazı ya da metin içinde, okuyucunun başka bir kaynağa veya daha önceki bir bölüme yönlendirilmesi amacıyla kullanılır. Bkz., çoğunlukla ansiklopedik bilgilerde, bilimsel metinlerde, rehberlerde veya akademik yazılarda sıkça karşımıza çıkar. Bu işaret, özellikle detaylı açıklamaların bulunduğu bir yazının içinde yer alır ve okura başka bir yerden daha fazla bilgi edinme önerisi sunar.
“Bkz.” Kısaltması Nerelerde Kullanılır?
“Bkz.” kısaltması, Türkçe dilinde belirli kurallar çerçevesinde kullanılır. Genellikle aşağıdaki durumlarda karşımıza çıkar:
1. **Kaynak Gösterme:** Bir konuda detaylı bilgi verilmek istendiğinde, okuyucuya başka bir kaynağa yönlendirme yapılır. Örneğin, bir kelimenin anlamı hakkında daha fazla bilgi edinmek için bir ansiklopedinin veya sözlüğün ilgili sayfasına yönlendirilmesi sağlanabilir.
2. **Referans Verme:** Aynı şekilde, bir konuyla ilgili daha önce anlatılan bir kısmı hatırlatmak için “bkz.” kullanılır. Bu, okuyucunun daha önce okuduğu veya daha önce yazılmış bir bölüme tekrar göz atmasını sağlar.
3. **Edebiyat ve Akademik Metinlerde:** Bu kısaltma, genellikle akademik çalışmalarda ve edebiyat eserlerinde kaynağa işaret etmek için kullanılır. Özellikle dipnotlar ve bibliyografyada "bkz." ifadesi yaygındır.
“Bkz.” Nasıl Kullanılır?
“Bkz.” kullanımı, belirli kurallar çerçevesinde gerçekleşir. İşte bu kısaltmayı kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar:
1. **Yazım:** Türk Dil Kurumu’na göre, “bkz.” kısaltması nokta ile sonlandırılmalıdır. Ayrıca kısaltma, metnin ortasında yer aldığı zaman, bir boşluk bırakılmadan doğrudan bağlanacak olan kelimeye ya da sayfaya eklenir. Örneğin, “Bkz. Madde 5” veya “Bkz. Sayfa 17” gibi.
2. **Kaynak Göstermek:** Bir metinde "Bkz." kullanıldığında, kaynağa veya referansa dair doğru ve açık bir şekilde bilgi verilmesi önemlidir. Örneğin, bir ansiklopedinin veya bir kitap bölümünün adı belirtilerek okuyucuya yönlendirme yapılabilir.
3. **Anlamlı Bağlantılar Kurmak:** “Bkz.” kullanırken, metnin anlamını zedelememek adına doğru bağlamda yerleştirilmelidir. Örneğin, “Ekonomi ile ilgili daha fazla bilgi için Bkz. Ekonomi 101” şeklinde net bir yönlendirme yapılabilir.
“Bkz.” Kullanımı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
1. **“Bkz.” Kullanımı Yanlış Mıdır?**
Hayır, "bkz." ifadesi, Türk Dil Kurumu tarafından onaylı ve doğru bir kullanımdır. Ancak doğru yazım ve doğru kullanım açısından kurallara uygun olarak yerleştirilmesi önemlidir. Kısaltma, metin içinde kaynak gösterirken ya da okuyucuya bir yönlendirme yaparken doğru şekilde kullanılmalıdır.
2. **"Bkz." Ne Zaman Kullanılmalıdır?**
"Bkz." kısaltması, yazının içeriğine dair daha fazla bilgiye ulaşmak isteyen bir okura yönlendirme yapmak amacıyla kullanılır. Genellikle daha önce açıklanmış bir kavram ya da konu hakkında okuru bilgilendirmek için kullanılır.
3. **“Bkz.” Kullanırken Cümle Sonunda Nokta Kullanılır Mı?**
Evet, “bkz.” ifadesi cümle içinde kullanıldığında, kısaltmanın hemen ardından nokta koymak gereklidir. Ancak "Bkz." ile devam eden bir cümlede de normal yazım kurallarına uyulmalıdır.
4. **“Bkz.” yerine başka hangi ifadeler kullanılabilir?**
"Bkz." yerine “görünüz” ya da “bakınız” gibi uzun ifadeler de kullanılabilir, ancak bu daha resmi ve uzun bir kullanımdır. Çoğu zaman yazılı metinlerde kısaltmalar tercih edilir.
“Bkz.” Kullanımına Dair İpuçları
1. **Metnin Akışına Uygun Kullanın:** “Bkz.” ifadesini kullanırken, metnin genel akışına zarar vermemeye özen gösterin. Okuyucuya yönlendirme yaparken, kullanılan ifade ve bağlamın anlamlı ve açık olmasına dikkat edin.
2. **Kaynağa Yönlendirin:** Her zaman “Bkz.” ifadesiyle birlikte verilen kaynağın doğru ve anlaşılır bir şekilde ifade edildiğinden emin olun. Yönlendirme yapılacak kaynağın, okuyucunun bulabileceği ve kolayca anlayabileceği bir kaynak olması gerekir.
3. **Kısa ve Öz Olun:** "Bkz." kullanımı genellikle yazıyı uzatmamak adına kısa ve öz bir şekilde yapılmalıdır. Gerekirse, kaynakla ilgili ek açıklama yapabilir, fakat gereksiz detaylardan kaçının.
4. **Dijital Kaynaklar:** Dijital ortamda metin yazarken, “Bkz.” ifadesi ile yapılan yönlendirmelerde, kaynağa ulaşılabilirliğe dikkat edin. Web siteleri ya da dijital kitaplar için, ilgili bağlantı adreslerini eklemek faydalı olacaktır.
Sonuç
“Bkz.” kısaltması, doğru kullanıldığında yazılarınızın anlaşılabilirliğini ve etkililiğini artırabilir. Türk Dil Kurumu’nun önerilerine uygun bir şekilde kullanıldığında, metninizi daha profesyonel hale getirebilir ve okuyuculara faydalı bir yönlendirme sağlamış olursunuz. Yazılarınızda bu kısaltmayı kullanırken, kurallara uygun ve açık bir şekilde yazmaya özen gösterin.